Διαδρομή: πλατεία Κουλούρη στο Γκαζοχώρι – Ελαιώνας οδός Πολυκάρπου–Μαρκόνι. Yπαινικτικές δράσεις σε σημεία στάσης.
Η περιοχή του Ελαιώνα, γνωστή από την αρχαιότητα με τα ίδιο τοπωνύμιο, που προέρχεται από το ότι ήταν άλλοτε εδώ ο αρχαίος ελαιώνας της Αθηνάς, καταλαμβάνει κεντρική περιοχή του οικιστικού ιστού της πρωτεύουσας (απέχει 3 χλμ. από την Ομόνοια). Συνδέει τις ανατολικές με τις δυτικές συνοικίες της Αθήνας, πρόκειται για την περιοχή με τη μακροβιότερη βιομηχανική ιστορία. Η περιοχή αποτελείται απόΒυζαντινές εκκλησίες, εργοστάσια, μονοκατοικίες, ελαιόδενδρα και αμπέλια, αρχαιολογικά ευρήματα και χώρους κενής χρήσης. Όλα αυτά συνθέτουν το ά-κτιστο της περιοχής,και μπορεί να χαρακτηριστεί ως η ά-κτιστη ζώνη της Αθήνας. Εξαιτίας του βιομηχανικού της χαρακτήρα (μόλυνση, θόρυβος κ.λπ. ) έως τώρα δεν θεωρείτο περιοχή προς εκμετάλλευση με αποτέλεσμα μεγάλα τμήματα της περιοχής να έχουν μείνει ά-κτιστα. Αυτό δεν άργησε να αντιστραφεί, καθώς οι μεγάλες εκτάσεις γης σε πολύ χαμηλές τιμές έγιναν ελκυστικές για τη κτηματαγορά, όπου δε θα αφήσει τίποτα ά-κτιστο. Από έκταση της περιοχής όταν έγινε η δράση είχαν ήδη εκδιωχθεί πολλές οικογένειες τσιγγάνων. Εκείνη την περίοδο είχε δημοσιοποιηθεί ότι θα δημιουργηθούν στη περιοχή εκτός από το γήπεδο του Παναθηναϊκού, εμπορικά κέντρα κλπ.
Τα θεωρητικά κυρίως ζητήματα που έθεσε το περπάτημα ανάμεσα στα κενά του Eλαιώνα ήταν το πως μπορεί ο αρχιτέκτονας με τα εργαλεία που διαθέτει να υποστηρίξει το ά-κτιστο χωρίς να αυτοαναιρείται, τι και αν πρέπει να παραμένει ά-κτιστο, για ποίο λόγο, ποίες νέες συνθήκες χρήσης και κατοίκησης του ά-κτιστου δημιουργούνται; Υπάρχει μια αρχιτεκτονική του άκτιστου ποιο μπορεί να είναι το μέλλον αυτής της κρίσιμης περιοχής; πως μπορεί ο σχεδιασμός να προκύψει με συμμετοχικά;
Με το περπάτημα έγινε εντοπισμός των ά-κτιστων τμημάτων του Ελαιώνα, και η σημασιοδότησή τους -υπογράμμιση τους in situ μέσα από μία διαδρομή- ήταν έντονη η αίσθηση του αττικού τοπίου με τα βουνά και τους λόφους καθώς και με τον Ελαιώνα που χάνεται, στην διαδρομή έγιναν πολλές υπαινικτικές δράσεις στο έδαφος της σε σημεία στάσης, χαρτογραφήθηκαν οι άκτιστοι χώροι της περιοχής (οικίες,εργοστάσια, ανοικτοί χώροι, αρχαιολογικά κατάλοιπα)ώστε να συμβάλλουμε για τη διάσωσή της, από τις εμπορικές χρήσεις που πλησιάζουν με ταχύτητα την περιοχή.
Η πομπή ήταν μια πολιτική πράξη αντίθετη στα σχέδια που έχουν σκοπό να σβήσουν κάθε ίχνος κατοίκησης από την περιοχή ήδη διώχθηκαν από τον καταυλισμό 1500 τσιγγάνοι καθώς και μια διαμαρτυρία για να μη να χαθεί μια τελευταία ευκαιρία για ελεύθερους χώρους στο κέντρο της πόλης. Κατά τη διάρκεια υπήρχαν συγκεκριμένα σημεία στάσης όπου πραγματοποιήθηκαν δράσεις. Μια από αυτές ήταν το εργοτάξιο από το οποίο μας έδιωξαν.
Ήλθαμε σε επαφή με τους νομάδες της περιοχής, τσιγγάνους, με τους λιγοστούς κατοίκους, με συλλογικότητες που δρουν στη περιοχή.
Στη πομπή συμμετείχαν αρχιτέκτονες, εικαστικοί, η επιτροπή πολιτών κ Παγώνα Ζάλη, Ελένη Τζιρτζιλάκη αρχιτέκτονας, Μαρία Σαρρή εικαστικός, Μαύρα Λάζαρη αρχιτέκτονας.
Συνεργαστηκαν ο εικαστικός Στέφανος Χανδέλης, ο εικαστικός Μάνος Κορνελάκης, η επιτροπή πολιτών κατοίκων του Ελαιώνα, ο εκδότης του περιοδικού «ΑΝΤΙ» Χρήστος Παπόυτσάκης, η δημοσιογράφος Κατερίνα Οικονομάκου, η κοινωνιολόγος Κατερίνα Νασιώκα και άλλοι-ες.
Το υλικό παρουσιάστηκε στο Βυζαντινό Μουσείο στα πλαίσια του Α–κτιστου
Κείμενο: ΜΗΝ ΠΕΤΑΞΕΙΣ ΤΙΠΟΤΑ!
Κείμενο: Αρχιτεκτονικές Προβολές
Στα πλαίσια του Ά-κτιστου που έγινε στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσειο της Αθήνας σε συνεργασία με τη SARCHA
Το Ά -κτιστο του Ελ αιών α – Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο
