Παρουσίαση Art Book
Το Σπίτι ως Ύφασμα
της Ελένης Τζιρτζιλάκη
Περφόρμανς | Συζήτηση | Έκθεση, Σάββατο 9 Απριλίου 2022, Victoria Square Project, 18.00
Το Victoria Square Project (VSP) σας προσκαλεί το Σάββατο 9 Απριλίου 2022 στις 18:00 στην παρουσίαση του art book «Το Σπίτι ως Ύφασμα» της Ελένης Τζιρτζιλάκη.
«Το Σπίτι ως Ύφασμα» ανοίγει τη συζήτηση για τις συνθήκες της έμφυλης βίας, της ευαλωτότητας, της αποξένωσης, της μετακίνησης και του πολέμου μέσα από τα μάτια γυναικών με διαφορετικές καταβολές, καταγωγές και γενιές. Μέσα από την παρουσίαση του art book στο VSP η Ελένη Τζιρτζιλάκη επιδιώκει να παρουσιάσει όσα άκουσε, συζήτησε, μοιράστηκε και έζησε από την έναρξη του πρότζεκτ το 2015 μέχρι και σήμερα, τα οποία συγκεντρώνονται στο ομώνυμο art-book. Με την ευκαιρία αυτή, θα παρουσιαστούν, επίσης, τα βίντεο «Μια γυναίκα: Κατέ», «Περιπατητική Δράση –Performance Σίφνος 2019» καθώς και ο συλλογικός «Χάρτης-ύφασμα».
Η έκθεση του πρότζεκτ θα διαρκέσει έως τις 16 Απριλίου 2022 και θα ξεκινήσει με μία περφόρμανς με την Ελένη Τζιρτζιλάκη και την Δανάη Μανωλέσου αλλά και μία συζήτηση γύρω από το ταξίδι της αρχιτέκτονος εικαστικού από το 2015 και μια σειρά από θέματα που προκύπτουν από αυτό ανάμεσα στην ίδια και την Σεβαστιάνα Κωνστάκη, αρχιτέκτονα-εικαστικό και designer της έκδοσης, και τη Σέβη Τσάμπαλλα ιστορικό τέχνης- επιμελήτρια και συνεργάτη στο πρότζεκτ. Συντονίστρια της συζήτησης θα είναι η Νιόβη Ζαραμπούκα-Χατζημάνου, διευθύντρια του VSP. Στη συζήτηση θα λάβουν μέρος και οι συμμετέχοντες του πρότζεκτ.
«Το Σπίτι ως Ύφασμα» | Το πρότζεκτ
Το σπίτι σήμερα, όπως το ύφασμα, μοιάζει να είναι ρευστό, διαμπερές, εύθραυστο, μεταβαλλόμενο, μετακινούμενο.
Το πρότζεκτ «Το Σπίτι ως Ύφασμα» της Ελένη Τζιρτζιλάκη ξεκίνησε το 2015 εξερευνώντας τι είναι το σπίτι σήμερα. Στο πρώτο στάδιο του πρότζεκτ μία ομάδα στην πλειονότητά τους γυναίκες διαφορετικής προέλευσης, ηλικίας και επαγγέλματος, που ζουν σε διαφορετικές συνθήκες συναντήθηκαν με αφορμή ένα ερωτηματολόγιο, σε διάφορους χώρους στην Αθήνα, όπως ένα καλλιτεχνικό εργαστήριο στο κέντρο της πόλης, το ξύλινο σπίτι στον κήπο της σχολής Καλών Τεχνών, στο BBQ, ένα νοσοκομείο, τα γραφεία του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, ένα πρώην κατάστημα στην οδό Διπλάρη, στα Αστικά μοτίβα.
Οι συναντήσεις ήταν κύκλοι μοιράσματος εμπειριών, συναισθημάτων, ροών και μετακινήσεων. Κατά τη διάρκεια τους οι συμμετέχουσες/οντες μοιράστηκαν προσωπικές σκέψεις και ιστορίες για το σπίτι ως εμπειρία, ανάμνηση, ως έναν χώρο που βίωσαν, που άφησαν πίσω, που ονειρεύτηκαν και συνεχίζουν να ονειρεύονται.
Τον χώρο που κατοικείτε τώρα τον νιώθετε σπίτι σας; Εάν έχετε εγκαταλείψει το σπίτι σας, τι νοσταλγείτε; Έχετε κάτι μαζί σας από αυτό; Έχετε ζήσει βία στο σπίτι σας; Από ποιους/ες; Πώς την αντιμετωπίσατε; Τι είναι για σας αυτό που εκφράζει το σπίτι; Πώς φαντάζεστε το μελλοντικό σας σπίτι;
Οι συμμετέχουσες/οντες κατέγραψαν τις απαντήσεις τους σε σημειώματα και συζήτησαν θέματα όπως η ζωή των γυναικών στην εξορία, οι εξώσεις, η συγκατοίκηση, η μετακίνηση, η μετεγκατάσταση και οι εγκατάλειψη του οικογενειακού οίκου. Διάβασαν ποιήματα των Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Silvia Plath, Emily Dickinson, An Sexton, Anna Akhmatova και με αφορμή τη διαφορετική συνθήκη διαβίωσης που δημιούργησε η πανδημία, έκαναν μια διαδικτυακή συζήτηση για αυτήν και τον εγκλεισμό στο σπίτι.
Στο πλαίσιο των συναντήσεων οι γυναίκες δώρισαν ένα κομμάτι αγαπημένο ύφασμα. Τα κομμάτια αυτά ενώθηκαν σε έναν πολύχρωμο «Χάρτη-ύφασμα». Η συναρμογή των υφασμάτων έγινε συλλογικά στην Σίφνο τον Ιούνιο του 2019 από τις Δανάη Μανωλέσου, Ερνεστίνα Καρυστιναίου-Ευθυμιάτου, Σοφία Καρούμπα, Σέβη Τσάμπαλλα, Άννα Τσουλούφη-Λάγιου, Δώρα Μπάμπαλη και την Ελένη Τζιρτζιλάκη. Στη συνέχεια οι γυναίκες διοργάνωσαν μία περιπατητική δράση με το «Χάρτη-ύφασμα» στο νησί.
Το ταξίδι του πρότζεκτ «Το σπίτι ως Ύφασμα» ολοκληρώνεται στην Αθήνα, στην οδό Ελπίδος 13, στο Victoria Square Project.
Συντελεστές
Έργα: Ελένη Τζιρτζιλάκη
Περφόρμανς: Ελένη Τζιρτζιλάκη, Δανάη Μανωλέσου
Συζήτηση: Σεβαστιάνα Κωνστάκη, Ελένη Τζιρτζιλάκη, Σέβη Τσάμπαλλα
Συντονισμός συζήτησης: Νιόβη Ζαραμπούκα-Χατζημάνου
Βίντεο: «Μια γυναίκα: Κατέ» Ελένη Τζιρτζιλάκη, Μυρτώ Καρρά, «Περιπατητική Δράση-Performance Σίφνος 2019».
«Χάρτης-ύφασμα», συλλογικό έργο
Παραγωγή έκθεσης: Δωροθέα Κρητικού
Επιμέλεια έκθεσης: Ελένη Τζιρτζιλάκη, Δωροθέα Κρητικού
Διοικητική υποστήριξη: Ηρώ Ζιώζια
Ενεργοποίηση κοινότητας: Μαρίνα Νάκη, Δάφνη Κρέμα
Επικοινωνία: Ιωάννα Ντάλη
Στις συναντήσεις συμμετείχαν οι:
Άντα Αναστασέα, Χαβιέ Περεθ Αράντα, Ελένη Βαφειάδου, Εύα Γιαννακοπούλου, Μάρω Ζαχαρογιάννη, Αντιγόνη Κέλλη, Αντζελα Δεληχάτσιος, Αλεξάνδρα Θωμοπούλου, Σοφία Καρούμπα,Ισμήνη Καρυωτάκη, Ερνεστίνα Καρυστιναίου -Ευθυμιάτου, Ηλίας Κάτης, Μαίρη Κέλλη, Μαρία Κενανίδου, Μαρίνα Κουνάβη, Laura Lovatel, Αλεξάνδρα Λεμονή, Εβεμαρ Λοπεζ, Δανάη Μανωλέσου, Αθηνά Μανίκα, Lauretta Macauley, Chiara Mosciati, Ιωάννα Νεοφύτου, Βασιλική Νομίδου, Κατερίνα Νίκου, Βικυ Παναγιωτοπούλου, Ναταλία Ρουμελιώτη, Εφη Μιχάλαρου, Πέρση Ζιώγα, Μαρία Μάντζαρη, Δέσποινα Παναγιωτοπούλου, Βασιλική Νομίδου, Κατερίνα Σκλήρη, Γιώργος Τζιρτζιλάκης, Ορέστης Τζιρτζιλάκης, Σέβη Τσάμπαλλα, Άννα Τσουλούφη-Λάγιου, Μαρία Τσιτρούδη, Βάντα Χαλυβοπούλου, Χαρίκλεια Χάρη, Χάρις Χλωρού, Γιώτα, Γιόνας κα.
Ελένη Τζιρτζιλάκη | αρχιτέκτονας-community artist
Η Ελένη Τζιρτζιλάκη είναι αρχιτέκτονας-community artist. Πραγματοποιεί δράσεις μέσα από μια σύνθετη τέχνη που περιλαμβάνει το περπάτημα, την ποίηση, τη ζωγραφική, το κείμενο, την επιτέλεση. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στη Φλωρεντία. Η διδακτορική της διατριβή ήταν στην Aρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ και έχει τίτλο «Εκτοπισμένοι Αστικοί νομάδες στις μητροπόλεις. Σύγχρονα ζητήματα για τη μετακίνηση, την πόλη και τον χώρο». (Νήσος 2008). Ήταν στην ομάδα «Αστικό Κενό» (Αστικό Κενό, Futura 2006). Μεγάλο μέρος της δουλειάς της εμπεριέχεται στο Νομαδική Αρχιτεκτονική. Περπατώντας σε ευάλωτα τοπία (Futura 2018).
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
Victoria Square Project
Ελπίδος 13, 10434 Αθήνα
Περφόρμανς & συζήτηση : Σάββατο, 9 Απριλίου 2022, 18:00
Το σπίτι ως ύφασμα
πραγματοποιήθηκε στις 9 Απριλίου 2022
στον εσωτερικό και εξωτερικό χώρο του Victoria Square project.
Το σπιτι αλλού
Χειροποίητη γυναίκα κατοικεί με άγνωστα ζώα
Τα ποιήματα τοπίο 1 Το σπίτι, τοπίο 2 Πόλεμος μια προσευχή απο το Κίεβο,τοπίο 3 Γυμνός περίπατος, συνέθεσαν την performance που έλαβε χώρα στην οδό Ελπίδος στον εξωτερικό χώρο του victoria square project που είχε διαμορφωθεί ως σπίτι .
Υλικά : στέγη απο κάμποτο και γάζα ,σκοινιά, στίλοι μεταλικοί,χρωματιστό υφαντό χαλί,χαλί μικρότερο, πάντα τοιχου απο την Κωσταντινούπολη χρησιμοποιήθηκε ως χαλί,μαξιλάρια, καναπές, χαρτί υγείας,φαρμακευτική γάζα,κόκκινο ύφασμα,άνθη εποχής (φρέζες,τριαντάφυλλο),τσάι-χαρμάνι,μαστίχα,λευκά κιμονό,ανοιχτόχρωμα κολάν,λευκή,χρυσή,μωβ μάσκα προσώπου .
Ακούστηκαν: Α prayer of a young man Alfred Schnittke 1934(Pakrovsky ensemble,album : Gesichter Russlands .Faces of Russia 1991)και το τραγούδι blue moon
Τοπίο 1
Το σπίτι
Σεντόνια υγρά
σάλια,μύξες,ποίον
χαρτομάνδηλα
σαπούνια
Δεν βλέπεις κανεναν
πολυ βιαστικά έρχονται
πισω απο μάσκες
ανάβεις το φως
ανεβαίνουν τις σκάλες
σου αφήνουν φαί και φεύγουν
κατα προτίμηση σούπα.
Το σπίτι μόνο
μαζί σου
δεν σε χωράει
το σώμα σε έκρηξη
τρελλαίνεται
αλληχτάει
είσαι,αισθανεσαι
μίξες,σάλιο, αίμα
βλέπεις μόνο απο το παράθυρο σου
τους περαστικούς στη πλατεία
και τα ψηλά άδεια κτίρια
και ονειρεύεσαι τη θάλασσα
και τα χελιδόνια πισω.
Το σώμα
κομμάτια
εδω κι εκει
κι ας ήλθε η Άνοιξη
κι ο γατος μαζι σου
σημερα λιγο χιόνι στη στέγη απο το παραθυρό σου
Και ονειρεύτηκες τις κατσίκες της Αμοργού.
Τοπίο 2
πόλεμος. Μια προσευχή απο το Κίεβο
Προς τα που πήγαιναν ολες εκείνες οι γυναίκες
με μπόγους, βαλίτσες, τσάντες
δεν άντεχε
τις θύμιζαν κάποιες άλλες
που είχε συναντήσει στη Μυτιλήνη
και τις διηγήσεις της Μαργαρίτας απο τη Σμύρνη
που άλλοτε ζούσε στη γειτονιά
και εκείνους που είχαν έλθει απο την Τραπεζούντα
που σε πύργο ζούσαν
κι έμειναν στον Κορυδαλλό σε ενα χωμάτινο σπίτι.
Γυναίκες με τα παιδιά τους αγκαλιά
αυτες πλήρωναν
το διάγγελμα Πουτιν
κι εκείνο το άλλο των ΗΠΑ
αυτες άφησαν τωρα το σπίτι τους
τα υπαρχοντα τους
πήραν βιαστηκά οτι βρήκαν
κι ουτε ξέρανε που πήγαιναν
κανένας δεν θα τις περίμενε
και ο μικρός στρατιώτης στα χαρακώματα
μεχρι χθες
ζουσε ανάλαφρα με καφε και τσιγάρο
δεν μπορούσε να φανταστει πως
μόνος με το όπλο
θα είναι
στα χαρακώματα.
Οι ειδησεις είναι λυπητερές
πόση σημασία εχει
ενα φλιτζάνι τσάι.
Και τα πουλιά σιώπησαν
όταν ειδαν τοσους ανθρώπους να φεύγουν
μες στο χιόνι με τα ζώα τους μαζι
η Μαρίνα ήθελε να πάρει το κατσικάκι της
άλλοι κλείστηκαν στα καταφύγια.
Η θάλασσα βρίσκεται μακριά
και το νερό
και η πατρίδα.
μπογος ,ενα κοκκινο υφασμα ρωσικη μουσική,μια προσευχή απο το κιεβο ηχοι μετακίνησης φοραμε κατι με χρωμα κοκκινο
τοπίο 3
Γυμνός περίπατος
Στο ξέφωτο
το χώμα,
τα άνθη,
οι αρχαίες πέτρες
Κοίλη Οδός
μια παγωμένη μερα
τα σώματα μας στη γη
ζεστά
με τις κάμπιες
εμεις αράχνες, πουλιά, άνθη
είδα ενα κοράκι
πoσο μεγάλα
ειναι τα φτερά του
μικρές λευκές νυφάδες
τα σώματα γυμνά
και μια τραγουδίστρια
απο μακριά έστελνε το τραγούδι
για το σπίτι με αυλή και κήπο
που κάποτε
έζησε.
Ανεμώνες παντου μας συντροφεύουν.
ενα σπίτι ανοιχτό
ενας μπλε ουρανός νυχτερινός
ενας γάτος έξω απο το σπίτι
κι εσυ αναζητάς ενα ποίημα
να μπεις μέσα του να κατοικήσεις.
ηχοι με τη φυση τραγουδι ζεστασιάς στο οικείο Κένυα
φυτα στο χωρο, προσφερουμε τσαι.
ελένη τζιρτζιλάκη