Σιωπηλό περπάτημα και δράσεις-performances στην πόλη
14 Μαΐου, στις 3 το μεσημέρι με 8 το βραδυ
nomadic /topos/Αθήνα Ακαδημία Πλάτωνος-
αναψυκτήριο διαμόρφωση στον λόφο του Δημήτρη Πικιώνη
-αρχαιολογικός χωρος Κεραμεικού-ποτάμι Ηριδανός-
πλατεία Συντάγματος-ΔΕΗ- Νομική Σχολή -Μεσολογγίου-
Νοταρά-City Plaza-Green Park
Αθήνα, είναι μια πόλη του Νότου της Ευρώπης, που η πολεοδομία είναι ασαφής, που υπάρχουν πολλοί άνεργοι και άστεγοι καθώς και πολλά άδεια διαμερίσματα και κλειστά καταστήματα, που η ίδια η πόλη πολλές φορές θυμίζει εγκατάσταση και η μαγεία της είναι συχνά κρυμμένη κάτω από τα τσιμέντα.
Είναι μια πόλη που οι πρόσφυγες και μετανάστες έρχονται για να φύγουν για τον Βορρά το συντομότερο, αλλά πολλοί δεν τα καταφέρνουν καθώς εμποδίζονται απο τα κλειστά σύνορα και συχνά κατοικούν εδώ, που οι καταλήψεις-χώροι φιλοξενίας προσφύγων βρίσκονται στο κέντρο της.
Είναι μιά πόλη της Μεσογείου, που τα ποτάμια καλύφθηκαν, που οι μνήμες πολέμων και αποικιοκρατίας δεν συζητήθηκαν, που ο εμφύλιος τη σημάδεψε καθώς ξεκίνησε στην κεντρική της πλατεία ως αδύνατη επανάσταση, που η αριστερή κυβέρνηση απογοήτευσε και κατάφερε να περιορίσει τα κινήματα που αναπτύχθηκαν μετά το 2008 και πολλά απο τα Κοινά.
Η σύγχρονη τέχνη στην Αθήνα αναπτύχθηκε μεσα απο τα κινήματα και τις διαδηλώσεις για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, το κίνημα των πλατειών, μαζί με τα Κοινά μεσα από δράσεις στο κέντρο της πόλης, στις συνοικίες, σε χώρους όπως η κατάληψη της Λυρικής, το Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο θέατρο Εμπρός, για να εξαπλωθεί σε πολλούς άλλους χώρους στη συνέχεια στο κέντρο και στις συνοικίες της μέσα από ποικίλες διαφορετικές εκφράσεις όπως performances, installations, δρώμενα, εκθέσεις σε χώρους απρόβλεπτους, τις περισσότερες φορές χωρίς καμμιά σχέση με το χρήμα.
Η Documenta 14 αν και επεδίωξε μέσα απο τις δημόσιες Δράσεις να αναπτύξει έναν αντιαποικιακό αντικαπιταλιστικό αντιπατριαρχικό λόγο προσκαλώντας θεωρητικούς και ακτιβιστές όπως ο Franco Berardi Bifo δεν ξέφυγε απο το να λειτουργήσει ως ενας τραχής ιδιαίτερα εσωστρεφής θεσμός του Βορρά στο ρευστό τοπίο της Αθήνας παραβιάζοντας το «Μαθαίνοντας απο την Αθήνα».
Η πολιτική της Γερμανίας μέσω της Documenta, έχει τον αποκλειστικό στόχο μεσω αυτού του λεξιλογίου να επηρεάσει αυτούς που θεωρούνται ηγετικά στελέχη –leaders- της ελληνικής κοινωνίας αλλά και την κοινή γνώμη και να τους κατευνάσει, αποτρέποντας την ενδεχόμενη ριζοσπαστικοποίησή τους.
Πρόκειται, για «αυτοκρατορική» πολιτική και δεν τους ενδιαφέρει η καλύτερη κατανόηση της ελληνικής πραγματικότητας, αυτό άλλωστε φάνηκε με το πόσο ήταν κλειστοί όλο αυτό το διαστημα που βρίσκονται εδώ σε καλλιτεχνικές ομάδες, κολλεκτίβες, καλλιτεχνικές πρακτικές που έχουν αναπτυχθεί, γενικότερα το καλλιτεχνικό κίνημα της Αθήνας. Δούλεψαν με τον παλιό παραδοσιακό τρόπο με συγκεκριμένους curators που καθε αλλο παρά σχετίζονται με αυτόν τον χώρο.
Υπάρχει ιδιαίτερα αναπτυγμένος ο εξωτισμός για τις συνοικίες, τις πλατείες, τους δρόμους και τα αστικά κενά της Αθήνας και ένα εν δυνάμει gentrification γύρω απο τα αστικά κενά της.
Η σχέση Βορρά-Νότου στην Ευρώπη φαίνεται δύσκολη και αγεφύρωτη στη ζωή και στην τέχνη, και η Αθήνα καζάνι που βράζει-ψυχή βαθιά. Τα σώματά ευάλωτα, σκυμμένα, γεμάτα σκόνη και ήλιο, σώματα του Νότου συχνά έτοιμα να εξεγερθούν.
H Nomadic/Τopos/Σιωπηλό Περπάτημα στην Αθήνα, γεννήθηκε στην καρδιά της πόλης μέσα απο προβληματισμούς και σκέψεις για την πολιτική τέχνη του παρόντος στον χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό της μεταποικιακής συνθήκης της “αριστερής κυβέρνησης”, μέσα απο προβληματισμούς για τη Documenta 14 και τη δύσκαμπτη και άνιση σχέση της με την Αθήνα και τους καλλιτέχνες της, μέσα απο διαδρομές στους τόπους της και συζητήσεις γύρω απο τη σημασία του περπατήματος ως αυτόνομη πολιτική πράξη ,ως πολιτική ανυπακοή.
Η Νomadic/Topos/Αθήνα έρχεται σε επαφή με το έδαφος της Αθήνας μέσα απο το σιωπηλό βαδισμα και έρχεται να κατοικήσει σε αυτά τα αβέβαια τοπία και χώρους, που συνδέονται με τις ισχυρές μνήμες του παρελθόντος και του παρόντος, εκεί που δημιουργούνται οι κοινότητες και τα κοινά, να γίνει έκφραση καλλιτεχνών της Αθήνας, χαράσσοντας μια διαδρομή στην πόλη συνδέοντας αξιοσημείωτους τόπους της. Έρχεται να δημιουργήσει με αυτά τα ευάλωτα εξεγερμένα σώματα της Αθήνας, που για μερικές ώρες θα περιπλανηθούν στην πόλη, μέσα απο το σιωπηλό περπάτημα και τις δράσεις-performances που θα πραγματοποιηθούν κατά την διαρκεια της διαδρομής και στους τόπους:
Διαδρομή :14 Μαίου 2017 στις 3 το μεσημέρι:
Ξεκινάμε την διαδρομή απο το αρχαιολογικό πάρκο της
Ακαδημίας Πλάτωνος. Η συνάντηση των συμμετεχόντων
θα γινει στο Αυτοδιαχειριζόμενο Καφενείο στις 3 το μεσημέρι.
Η πρώτη δράση θα πραγματοποιηθεί στον αρχαιολογικό
χώρο-Γυμνάσιο απο εκεί θα περπατήσουμε προς τον λόφο
του Φιλοππάπου ακολουθώντας την οδό Σαλαμίνος και Αγ.Ασωμάτων.
Performance στην Ακαδημία Πλάτωνος:
Βραδύτητα – Slowness
Άντζελα Δεληχάτσιου, Άρτεμις- Ισαβέλλα Μανουσοπούλου,
Βασιλική Νομίδου
Συλλογική εκφώνηση αποσπάσματα απο το Συμπόσιον, Πλάτων, Περί έρωτος.
Στο εγκαταλειμμένο περίπτερο του Δημήτρη Πικιώνη και στη διαμόρφωση της διαδρομής στον λόφο του Φιλοπάππου.
Συλλογική εκφώνηση αποσπάσματα απο τα κείμενα του
Δημήτρη Πικιώνη Γαίας Ατίμωσις ,Συναισθηματική Τοπογραφία.
Αρχαιολογικός χώρος του Κεραμεικού στο ποτάμι Ηριδανός
Performance: Vacuum -συνομιλίες με το νερό
(μία μικρή δράση δίπλα στο νερό) Νατάσσα Νταϊλιάνη
Νεκροπόλεις Βάσια Πασπάλη
Ακολουθώντας τα ιχνη του αρχαίου ποταμού Ηριδανού
ως την πλατεία στο Μοναστηράκι
Performance: Ίχνη, Κατερίνα Κατσιφαράκη
Στην ΔΕΗ στην Αριστείδου που αποτελεί έκφραση της κρίσης με τις «ουρές» που ξεκινούν απο τις 5 το πρωί και το πλήθος κόσμου που καθημερινά συγκεντρώνεται για να πληρώσει τους λογαριασμούς). Συλλογική δράση
Στη πλατεία Συντάγματος ως τόπος μνήμης του ματωμένου Δεκέμβρη του 1944 απ’ όπου ξεκινησε ο εμφύλιος, η αδύνατη επανάσταση και τα κινήματα των πλατειών.
performance: “There Is No Alternative” Βασιλική Νομίδου,
Άντζελα Δεληχάτσιου.
Site -specific:Εκείνο το αίμα, Ελένη Τζιρτζιλάκη
Στη Νομική Σχολή
Performance Athens Τόπος///μια ιεροτελεστία,σε όλη τη
διαδρομή
Κρυσταλλινού Μαγδαληνή
Στην οδό Μεσολογγίου στα Εξάρχεια όπου δολοφονήθηκε ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος και ξεκίνησε το κίνημα του 2008
Performance:”Μανιφέστο του έρωτα”
Γιάννος Ντανακος, Μαρία Ζαχαρογιάννη
Βαλεντίνα Ρόσσι αποτυπώματα –εφημερίδες
Στις καταλήψεις όπου ζουν πρόσφυγες στην Νοταρά και στο City Plaza
Chiara S. Mosciatti, Σοφία Καρούμπα ‘a wish is a hοpe’
Στο Green Park κατάληψη-αυτοδιαχειριζόμενος χώρος «Πίνοντας ένα φλυτζάνι τσάι», συζήτηση για την εμπειρία της διαδρομής και τον μετασχηματισμό της πόλης
Γεράσιμος Αβλάμης, ο Φέρων, δράση και κατά τη διάρκεια της
διαδρομής.
Για όσες –όσους θα συμμετέχουν είναι απαραίτητη η τήρηση της σιωπής, τα κλειστά κινητά, η μη φωτογράφιση καθ’ όλη τη διάρκεια ώστε να γίνει δυνατή η επαφή με το έδαφος και τις ατμόσφαιρες της πόλης.
www.nomadikiarxitektoniki.net.
Nomadic/Τόπος/Αθήνα
Concept ιδέα Ελένη τζιρτζιλάκη
Curating Μαρω Ζαχαρόγιαννη
Photo Gallery:
Η διαδρομή
..κυρίως ήταν ο δρόμος- η διαδρομή -δεν αισθάνθηκα ότι είμαστε εμείς -ότι υπήρχαμε ξεχωριστά- εμείς είμαστε μέρος της διαδρομής -των αναπάντεχων δρόμων της Αθήνας- μιας πόλης που όσο και να τη ξέρεις παραμένει άγνωστη και ρευστή και πορώδης -όπως έλεγε ο Walter Βenjamin για τη Nάπολη
είναι οι μεσογειακές πόλεις που είναι έτσι
λένε ότι θα γίνει καλλιτεχνικό κέντρο της Ευρώπης όμως πως; αναρωτιέσαι καθώς περπατάς πως θα γίνει Βερολίνο……η Αθήνα δύσκολα αλλάζει
η διαδρομή ήταν σκληρή
για ανθρώπους που αγαπούν το περπάτημα και την Αθήνα που έχουν κάτι να πουν μαζί της
αλλιώς τα φτύνεις στο πρώτο κομμάτι
μέχρι να φτάσεις από την Ακαδημία Πλάτωνος στον Κεραμεικό
τόσο χαμομήλι εκεί στο πάρκο
και κρυφά σημεία
τα θελκτικά κίτρινα χρώματα των κοριτσιών οι κινήσεις
η βραδύτητα
και το Συμπόσιον του Πλάτωνα που διαβάζαμε στο αρχαίο Γυμνάσιο της Ακαδημίας
ίσως θα θέλαμε να μείνουμε εδώ και να μη μετακινηθούμε
αισθανόμαστε το βάρος από τα πουγκιά που είχε κρεμάσει στο σώμα του ο Γεράσιμος
όσα τα κιλά του
και μείς σαν να μην θέλαμε να ξεμυτίσουμε από το πάρκο και τη θαλπωρή του
αν κι αυτό είχε τις εκπλήξεις του
στη διαδρομή τσιγγάνοι μας κοίταζαν απορημένοι
ζούσαν κάτω από τη λεωφόρο με τη μπουγάδα τους και λογιών λογιών ζιμπράγαλα
το χώμα από τα πουγκιά του Γεράσιμου βάζαμε στα λίγα δένδρα που συναντούσαμε
υπήρχαν και νεραντζιές
βλέπαμε κι εδώ τα διώροφα δίπλα στις πολυκατοικίες που τα πνίγανε
πνίγανε τον αέρα και τον ουρανό μιας παλιάς γειτονιάς της Αθήνας
μετά διασχίσαμε την Πειραιώς και φτάσαμε έξω από τον Κεραμεικό
μια που το μέσα μας το απαγόρευσαν οι αρχαιολόγοι οι performances έγιναν εδώ
καλύτερα έτσι διπλά στην Ερμού
με έκπληξη τις είδαν οι περαστικοί. Η Νατάσσα ξάπλωσε λες και ήταν στην πλαζ
δίπλα στο νερό του ποταμού. Μετά ήταν το πλήθος
οι άνθρωποι χαμένοι στους γύρω δρόμους και στην πλατεία που είχαν ξεχάσει τα ποτάμια της και ούτε ήθελαν να τα θυμούνται καθώς είχαν να σκεφτούν τους λογαριασμούς της ΔΕΗ τον ΕΝΦΙΑ
Η-Ρι-δα-ΝΟΣ φωνάζαμε και λύναμε τον σπάγκο μέχρι το ποτάμι
μέσα στο πλήθος
ήταν κάτι αναπάντεχο
δεν το περίμεναν
μια έκπληξη
η Κατερίνα έριξε τον σπάγκο στο ποτάμι
Αθήνα πόλη πληγωμένη που τα αδέσποτα γνωρίζουν καλά τις διαδρομές
ήταν σύντροφοί μας σ αυτή την περιπλάνηση
πόλη γεμάτη σκόνη και γλίτσα που σκεπάζει τα χρωματιστά μάρμαρα στη πλατεία στο Μοναστηράκι
κι από κει στον έρημο δρόμο της Αριστείδου κάναμε μια ουρά έξω από τη ΔΕΗ
ούτε ψυχή εκεί εκείνη την ώρα Κυριακή
μόνο μια κυρία με το σκυλάκι της
και η συνομιλία της Βάσιας με το περιστέρι αξέχαστη
έξω από την εκκλησίτσα
αυτές οι βυζαντινές εκκλησίες της Αθήνας σαν στολιδάκια στο χάος της μοιάζουν
στο Σύνταγμα εκτός από τα αδέσποτα ηλικιωμένα σκυλιά ήταν συγκεντρώσεις κι άλλες αναπάντεχες συναντήσεις
και μείναμε να σας κοιτάμε
να κοιτάμε τις φωτογραφίες τις μνήμες σας
κι εκείνα τα νεκρά κορίτσια του εμφυλίου του Δεκέμβρη του 44 που μάτωσαν το πεζοδρόμιο που δεν προλάβαν να ζήσουν
που τα θυμηθήκατε άραγε
το κόκκινο ύφασμα
εκείνο το αίμα
και προς τη Νομική συνεχίσαμε
εδώ που η πόλη γίνεται αυτό το σκληρό παρόν που μόνο ουρλιαχτά μπορεί να φέρει..
που οι άστεγοι ξαπλωμένοι σε πολλά σημεία μας θυμίζουν τη σιωπή μας που γίνεται πιο βαθιά
συναντούσαμε ανθρώπους που έψαχναν φαγητό στους σκουπιδοτενεκέδες
αυτό ήταν σήμερα το φαγητό τους
ότι έβρισκαν
αλληλεγγύη σου λέει και κουραφέξαλα
καθώς θυμάσαι τον Αλέξη και τι έγραφαν εκείνη τη μέρα οι εφημερίδες
κι όλα εκείνα που δεν έζησε
που διηγήθηκαν-φαντάστηκαν η Μάρω κι ο Γιάννος
όμως σκουπίδια πολλά και σκυλιά αδέσποτα
και άνθρωποι πεταμένοι και κουβέρτες εδώ κι εκεί
και σκόνη
που και που μια μποκαμβήλια
εάν ζευγάρι που φιλιέται στο στόμα
ξεχαρβαλωμένα πεζοδρόμια
κλειστά καταστήματα
περάσαμε από εκείνα τα κτίρια γύρω από το Πολυτεχνείο κτίρια στολίδια του μοντερνισμού με καμπύλες σαν σώματα. Και οι πόρτες τους πόσο ξεχώριζαν
καταλήξαμε στο city plaza
τα παιδιά που ερχόταν από μακρινά ταξίδια είχαν μαζί τους την ελπίδα
την ζωή
καθώς βγαίνανε από το ξενοδοχείο-κατάληψη και απλωνόντουσαν στην πλατεία δρόμο
έτρωγαν
έπαιζαν ζωγράφιζαν όλα μαζί
μαζί μας
και άρχισε να σουρουπώνει
το γλυκό σούρουπο της Αθήνας …σκέφτηκα ότι όλες οι performances ήταν μοναδικές καθώς έγιναν περπατώντας
το κοινό κυρίως ήταν οι περαστικοί στους τόπους
κι εμείς αλλάζαμε από τον χρόνο τον τόπο
από πράγματα που δεν είχαμε υπολογίσει και βλέπαμε τους χρόνους της πόλης μας αλλιώς
όπως ένας ξένος που έφτασε εδώ από εάν μακρύ ταξίδι
όπως κάποια που ήρθε μέσα από το χρόνο
που την γνώριζε βαθιά
αλλά και σαν αυτή η πόλη να έγινε το δέρμα μας…
όλα φαινόταν μακρινά και κοντινά μαζί…και τα βαριά γινόταν αγαπημένα καθώς όλα ήταν ασταθή, αναπάντεχα, πορώδη και τα σώματα, αγαπημένα σώματα χάθηκαν ξανά στις συγκοινωνίες της Αθήνας από την πλατεία Βικτωρίας….
Ελένη Τζιρτζιλάκη
βράδυ 14 Μαΐου 2017
