Τετάρτη 21 Οκτωβρίου 2020 και ώρα 18.00
Οι Δημόσιες Αναγνώσεις Φωνές μες στη σιωπή των ιστοριών των γυναικών στο ΕΜΣΤ συμπληρώνουν το έργο ΜΕΜΟRΙΑ. Γυναίκες στο Βουνό, Τετράδιο 1, Τετράδιο 2, που βρίσκεται στην έκθεση «Θεωρήματα 2: Περί Ιστορίας» της AICA Hellas στο ΕΜΣΤ, επιμελητική πρόταση Μπίας Παπαδοπούλου.
Σύνθεση: Ελένη Τζιρτζιλάκη
Αναγνώσεις: Νατάσα Νταϊλιάνη, Παγώνα Ζάλη, Ξένια Καλπακτσόγλου, Μαγδαληνή Κρυσταλλινού, Μυρτώ Μπελοπούλου, Βασιλική Νομίδου, Ελένη Τζιρτζιλάκη
Κίνηση: Δανάη Μανωλέσου
Υπεύθυνη προβολής: Χριστίνα Κάτσαρη
Ζωγραφιές: Ελένη Τζιρτζιλάκη
Τόπος: ΕΜΣΤ, Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων (-1)
Οι 14 γυναίκες που θα ακουστούν οι ιστορίες τους είναι οι:
Ξένια ή Ξενούλα Αθανασάκη, Ανδριανή Καταρτζόγλου, Βαγγελιώ Κλάδου ή Βαγγέλα Μαρία, Παγώνα Κοκοβλή Κατερίνα, Μαρία Λεδάκη ή Μαρίκα, Κούλα Μαραθάκη, Μαρία Μποράκη-Μαριώ ή Μαρίκα Δασκάλα, Ελένη Ξερογιαννάκη, Ελένη Νίτσα Παπαγιαννάκη Ηλέκτρα, Αργυρώ Πολυχρονάκη, Ελευθερία Παπαδογιάννη, Γεωργία Σκευάκη ή Σκευογεωργία, Αντωνία Τρικουνάκη, Αθηνά Χανταμπή.
Οι γυναίκες αυτές ήταν αντάρτισσες του Δημοκρατικού Στρατού στη Δυτική Κρήτη που η έξοδος τους στο Βουνό σχετιζόταν όχι μόνο με τα αιτήματα για Ελευθερία και Δημοκρατία αλλά και με την εξέγερση τους ως γυναίκες ενάντια σε μια πατριαρχική ασφυκτική κοινωνία.
Για την κοινωνία, οι γυναίκες στο Βουνό ήταν οι μάγισσες της Federici,[1] ήταν αλλότριες. Kομμουνίστριες, ντυμένες με ανδρικά ρούχα, νέες, όμορφες, ελεύθερες, στο Βουνό κατέκτησαν την ισότητα. Για την αντίδραση δεν μπορούσε παρά να είναι ελευθέρων ηθών. Ήταν όμως ηρωίδες αρχαίας τραγωδίας, που κάποιες έμειναν ως το τέλος, θυσιάστηκαν, έμειναν άταφες. Άλλες φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν. Αλλά για πολλά χρόνια σιώπησαν και τώρα πλέον δεν έχουν φωνή να μιλήσουν. Αν και βρέθηκαν ημερολόγια και αρχεία, οι εχθροί τα εξαφάνισαν. Και τα όποια αρχεία του κόμματος, απροσπέλαστα. ∆εν υπάρχει καθόλου φωτογραφικό υλικό από τη ζωή στο Βουνό και για ορισμένες δεν μπόρεσα να βρω ούτε μια φωτογραφία τους.
Στο ΜΕΜΟRΙΑ. Γυναίκες στο Βουνό ένωσα τα θραύσματα, τις παρατεταμένες σιωπές, εκείνες τις λέξεις που ψιθυρίζονταν, τα συν-αισθήματα. Βρήκα υλικό από τον τύπο της εποχής, από αρχεία που βρέθηκαν στα Χανιά, από βιβλία για τον Εμφύλιο, από διηγήσεις συντρόφων και συγγενών. Οι γυναίκες στο ταξίδι τους στο Βουνό σε μονοπάτια δύσβατα μεταμορφώθηκαν σε αγρίμια, σε άνθη, σε πουλιά.
Οι φωνές μας –θα ακουστούν. Θα μεταφέρουν τις ανείπωτες ιστορίες τους. Οι γυναίκες αν και έρχονται από το παρελθόν είναι στραμμένες προς τον μέλλον. Η Ιστορία είναι παρούσα μας αφορά. Όπως και το τραύμα από το οποίο προέκυψαν οι ιστορίες τους.
Θα θέλαμε τη σιωπή σας και να ακούσετε τις ιστορίες σε όρθια στάση τηρώντας τις αποστάσεις και τη χρήση μάσκας.
[1] Federici S., Το κυνήγι των μαγισσών χθες και σήμερα, Εκδόσεις των ξένων, 2019