Author: nomad

Αριστομένης Προβελέγγιος.Ατενίζοντας το Αιγαίο.

Ο Αριστομένης  ατενίζοντας το Αιγαίο διαμαρτύρεται, δεν συγχωρεί που αφήσαμε τα πράγματα και φτάσαμε ως εδώ, (1914-990)

“Δεν υπάρχει κανένα σημείο που να μην βλέπει προς εσένα,πρέπει να αλλάξεις τη ζωή σου” Ρίλκε

Είμαι  ιδιαίτερα  συγκινημένη που μου δίνεται η ευκαιρία να μιλήσω δημόσια, για τον Άρη, από τη φιλία μου μαζί του, προέκυψε η σχέση μου με το νησί.

Ο Άρης ήταν ένας σημαντικός άνθρωπος γι αυτό το τόπο, ένας μεγάλος στοχαστής της αρχιτεκτονικής και της πολεοδομίας. Και ενώ έγιναν προσπάθειες να γίνει και στο παρελθόν κάποια εκδήλωση  εδώ στη Σίφνο σε συνεργασία με τον Δήμο, δεν στάθηκε δυνατόν.

Θα μπορούσε  με αφορμή αυτή την εκδήλωση να ξεκινήσει ένας διάλογος, ένα εργαστήριο πάνω στη σκέψη του, θα μπορούσε το σπίτι να μετατραπεί σε ζωντανό εργαστήριο αρχιτεκτονικού στοχασμού όπως και εκείνος θα επιθυμούσε.

 Θα όφειλε η Σίφνος να πατήσει σε όλη αυτή την παρακαταθήκη του Αριστομένη  και να αξιοποιήσει  τον πολυδιάστατο χαρακτήρα του, αρχιτέκτονας, πολεοδόμος,ποιητής, ζωγράφος, φιλόσοφος  που λίγο πολύ δίνει μια ολιστική άποψη για τη ζωή, επίκαιρη και αναγκαία.  Περισσότερα…

«Αντάρτισσα Νίτσα – Ελένη Παπαγιαννάκη, με το όνομα Ηλέκτρα. Γυναίκες κλαδιά», προβολή του documentary

Την Παρασκευή 18 Δεκέμβρη 2015 στις 20.30 σας προσκαλούμε στην προβολή του documentary: «Αντάρτισσα Νίτσα – Ελένη Παπαγιαννάκη, με το όνομα Ηλέκτρα. Γυναίκες κλαδιά» στο EXILE ROOM, Αθηνάς 12, Μοναστηράκι.

‘Όπως γράφει ο Walter Benjamin στις Θέσεις για τη Φιλοσοφία της Ιστορίας “ή αυθεντική εικόνα του παρελθόντος γλιστρά φευγαλέα. Το παρελθόν μπορεί να συλληφθεί μόνο σαν εικόνα που αστράφτει τη στιγμή της αναγνώρισής της και μετά χάνεται μια για πάντα. «H αλήθεια δεν θα μας ξεφύγει» Περισσότερα…

onMAPS#0

onMAPS is collaborative project developed as a digital magazine focused on public space realized through contributions of artists, architects, urban planners, writers, thinkers. The magazine is a collection of artworks, photographs, documentation of actions, projects, frames, drawings, illustrations and texts written in the language chosen by the author. A starting point to open a discussion on what it means in general, to work / act / react / in a common space, on how to redefine what we consider public, what public space offers the community and how community access it. Περισσότερα…

Αντάρτισσα Ηλέκτρα

Αντάρτισσα Νίτσα – Ελένη Παπαγιαννάκη Ηλέκτρα.

Επί-σκεψη στον τόπο. Η ζωή πρέπει να αλλάξει.
On Revolution.

Στις 12 Σεπτέμβρη 2015 το απόγευμα μια ομάδα με γυναίκες και άνδρες και δυο παιδιά(14 είμαστε) κατευθυνθήκαμε από το ορεινό χωριό Καλλικράτης, που βρίσκεται σε ένα οροπέδιο, και κυρίως κατοικείται το καλοκαίρι, με δένδρα, και αιγοπρόβατα, προς τη τοποθεσία Σιδεροπορτί, στο Βουνό. Εκει που στις 18 Απρίλη του 1949, απ ό,τι φαίνεται από τον τύπο της εποχής, στις 3.30 το απόγευμα σκοτώθηκε σε συμπλοκή, η αντάρτισσα Νίτσα η Ελένη Παπαγιαννάκη, με το όνομα Ηλέκτρα, μαζί με την Αθηνά Χανταπάκη και με τους αντάρτες: Γιώργο Μανουσέλη (ομαδάρχη που καταγόταν από τον Καλλικράτη), Αντρέα Κουρκουμελή, Σωτήρη Ψαράκη, Γιώργη Χρήστου, Βασίλη Βλάση (Λυκούργο). Ο Γιώργος Μιαούλης ενώ σώθηκε στη συμπλοκή σκοτώθηκε αργότερα. Περισσότερα…

Σιωπηλή πομπή – πρόσκληση

Σάββατο 12 Σεπτέμβρη 2015

ξεκινώντας από το χωριό Καλλικράτης στα Σφακιά στις 17.30 το απόγευμα

Η Ελένη Νίτσα ή Ηλέκτρα βγήκε στο βουνό 17 χρονών με τον ΔΣΕ Κρήτης. Ήταν «καλομαθημένη», όπως μας είπε σύντροφος της στο βουνό, παρ’ όλα αυτά προσαρμόστηκε γρήγορα στη ζωή εκεί, «είμαστε μαζί στο βουνό», μας είπε η Αργυρώ, ήταν περήφανη, όμορφη, άντεχε, ήταν γενναία. Σκοτώθηκε σε σύγκρουση μαζί με άλλους αντάρτες στον Καλλικράτη στα Σφακιά τον Απρίλιο του 1949. Το κεφάλι της σύμφωνα με μαρτυρίες, το πήγαν στη πόλη των Χανίων. Οι τοπικές εφημερίδες ασχολήθηκαν εκτεταμένα αποκαλώντας την «συμμορίτισσα» που πολέμησε «ερρωμένως». Οι δικοί της δεν την πένθησαν από φόβο. Τη σωρό της μετέφερε σύντροφός της στα Χανιά πολύ αργότερα.

Πήγα στην τοποθεσία Σιδεροπορτί κοντά στο ορεινό χωριό Καλλικράτης, χωριό βοσκών για το καλοκαίρι, στις 19 Ιουνίου 2015 αναζητώντας τα ίχνη της. Περήφανα βουνά τρυπούν τον ουρανό.
Θέλησα να κάνω γνωστή την ιστορία της Νίτσας ή Ηλέκτρας, ως μια ιστορία που ανήκει στη συλλογική μνήμη, και αποτελεί κομμάτι της ιστορίας της αδύνατης επανάστασης που είχε μεγάλη κοινωνική δυναμική στην οποία στο σήμερα της κρίσης και της κατάστασης εξαίρεσης μοιάζει ανάγκη να ανατρέξουμε.

Οι αντάρτισσες του ΔΣΕ, αν και η κοινωνία τις καταδίκαζε και θεωρούσε πολύ άσχημο μια γυναίκα να είναι στο βουνό, και να ζει μαζί με τους άνδρες , εκείνες κατακτούσαν την ισότητα. «Αν σήμερα είναι η γυναίκα στη θέση που είναι, ήταν εξαιτίας αυτών των αγώνων», μου είπε η Αργυρώ.

Σας προσκαλώ σε μια σιωπηλή πομπή το Σάββατο 12 Σεπτέμβρη, στον τόπο που τη σκοτώσανε όπου μπορείτε να χαρίσετε κάτι στη Νίτσα ή Ηλέκτρα.

Για επιπλέον πληροφορίες επικοινωνήστε στο info@nomadikiarxitektoniki.net

Όπως κάθε ιστορία στον καπιταλισμό και μάλιστα στην κατάσταση εξαίρεσης, είχε τα όρια της

Το γραπτό αυτό γράφτηκε στα πλαίσια του εργαστηρίου για τα κοινά, την αυτοδιαχείριση και την τέχνη και πολιτική. Η ανάγνωσή του έγινε την Κυριακή  7 Ιουνίου 2015 μαζί με τα γραπτά του Στεφάνου Μ. και της Χριστίνας  Θ..

“Οι διάφορες μορφές «κοινών», που παράγονται σήμερα, δεν αποτελούν προεικόνιση της «κομμουνιστικής κοινωνίας», ένα μέλλον που απλώς «πρέπει να πραγματώσουμε», δεν είναι «μικροκομμουνισμοί» (από μόνη της μια τέτοια έννοια είναι παράλογη). Αποτελούν εναλλακτικές μορφές διαχείρισης της κοινωνικής αναπαραγωγής του προλεταριάτου μέσα στον καπιταλισμό, και ως τέτοιες εγγράφονται στη δική του λογική, ως θετική ανάπτυξη των δικών του κατήγορων, ακόμα και όταν ρητώς τον αμφισβητούν και στρέφονται εναντίον του”.  Από το  κείμενο του Μ. “’Περί κοινών” από το περιοδικό Blaumachen.

Το Εμπρός όχι ένα σπίτι αλλά ένας χώρος συνόρων. Φταίει η οικειοποίησή του, ότι κινάν-κάναμε τον χώρο σπίτι τους-μας χωρίς να κατανοήσουν-ουμε τον νομαδικό χαρακτήρα των καταλήψεων αγκιστρωμένοι στο Εμπρός εγκλωβίστηκαν-εγκλωβιστήκαμε σε αυτό. Περισσότερα…

Περπατώντας σιωπηλά στον λόφο του Φιλοπάππου. Φαγητό στο εγκαταλειμμένο περίπτερο του Δημητρη Πικιώνη.

“Τι εκάνατε την Ελευσίνα ;Τι εκάνατε τον Ιλισσό και τον Κηφισό τα δύο αγιάσματα του;’ Εβαλατε μέσα τους τους υπονόμους σας, ερίξατε τα νερά των εργοστασίων σας. Δεν βλέπω πια βωμούς των θεών επάνω εις τα όρη μου και τους λόφους, παρεξ τα γραφεία και τις μηχανές των εταιριών σας.”
-Γαίας Ατίμωσις (1954)

Το Σάββατο 23 Μαΐου απο τις 19.00 -23.00 πραγματοποιήσαμε ένα σιωπηλό περπάτημα στο λόφο του Φιλοπάππου στη διαδρομή που σχεδίασε και υλοποίησε ο Δημήτρης Πικιώνης (1951-57), και στη συνέχεια στο εγκαταλειμμένο περίπτερο. Έγινε συλλογική ανάγνωση από τα κείμενα του, “Συναισθηματική Τοπογραφία” και “Γαίας Ατίμωσις”. Το έργο αυτό είναι αφιερωμένο στη γη σχετίζεται με τη φύση και την ιστορία της πόλης. Στη συνέχεια ακολούθησε φαγητό στο εγκαταλειμμένο περίπτερο.

Περισσότερα…

Πρόσκληση σε συνάντηση στο εγκαταλειμμένο περίπτερο του Δημήτρη Πικιώνη

Περπατώντας στον λόφο του Φιλοπάππου. Πρόσκληση σε συνάντηση στο εγκαταλειμμένο περίπτερο του Δημήτρη Πικιώνη

Σάββατο 23 Μαΐου 2015 -18.30

συνάντηση στην είσοδο της διαδρομής

“Τι εκάνατε την Ελευσίνα; Τι εκάνατε τον Ιλισσό και τον Κηφισό τα δύο αγιάσματα του; Εβαλατε μέσα τους τους υπονόμους σας, ερίξατε τα νερά των εργοστασίων σας. Δεν βλέπω πια βωμούς των θεών επάνω εις τα όρη μου και τους λόφους, παρεξ τα γραφεία και τις μηχανές των εταιριών σας.” Γαίας Ατίμωσις (1954)

Το Σάββατο 23 Μαΐου στις 18.30 το Δίκτυο Νομαδική Αρχιτεκτονική σας προσκαλεί σε έναν σιωπηλό περπάτημα στο λόφο του Φιλοπάππου στη διαδρομή που σχεδίασε και υλοποίησε ο Δημήτρης Πικιώνης (1951-57),και στη συνέχεια στο εγκαταλειμμένο περίπτερο για συλλογική ανάγνωση από τα κείμενα του, “Συναισθηματική Τοπογραφία” και “Γαίας Ατίμωσις” και αλλά κείμενα που θα επιλέξετε που αφορούν τη γη , το τοπίο, την Αθήνα, καθώς το έργο αυτό είναι ένα έργο αφιερωμένο στη γη που σχετίζεται με τη φύση και την ιστορία της πόλης. Στη συνέχεια θα μοιραστούμε την τροφή που όλοι-ες θα φέρουμε.
Η συνάντηση αυτή είναι μια διαμαρτυρία για τη γη που καταστρέφεται για το εγκαταλειμμένο εδώ και χρόνια περίπτερο με αίτημα την επαναλειτουργία του ως χώρος περισυλλογής και ανάπαυσης και εναντιώνεται σε κάθε περίφραξη του λόφου όπως την επιδίωξη της περίφραξης της Πνύκας τον περασμένο Ιανουάριο. (για τα ζητήματα που αφορούν το λόφο πρόσφατα πραγματοποιήθηκε συνέλευση κατοίκων και ακτιβιστών) καθώς επίσης επισημαίνει τις δυνατότητες μιας άλλης χαρτογράφησης της Αθηνάς , που ορισμένοι αρχιτέκτονες και κάτοικοι έθεσαν εδώ και χρόνια και που υποστηρίζεται από τα κινήματα της πόλης ενάντια στην κατάσταση εξαίρεσης και κάθε είδους gentrification.

Δίκτυο Νομαδική Αρχιτεκτονική

Στην Αθήνα, το δέρμα μας

Το κείμενο αυτό διαβάστηκε στην συζήτηση που έγινε στο Συμβάν που προέκυψε απο την ομάδα της Τετάρτης με τον τίτλο “Στενές Επαφές Φύλου Σεξουαλικότητας και Χώρου” στο Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο θέατρο Εμπρός (2015).

Στον φίλο μου  αρχιτέκτονα Λάζαρο Κοτάνοφ που χάθηκε απο έιτζ την δεκαετία του 80 .

Στέκομαι στο τελευταίο κείμενο απο το βιβλίο του Γιώργου Μαρνελάκη “η πόλη του AIDS  προς μια ριζοσπαστική θεώρηση του παγκόσμιου”, χωρις αυτό να σημαίνει οτι δεν αναγνωρίζω την σημασία των ζητημάτων που αγγίζουν όλα τα κείμενα της παρούσας έκδοσης Περισσότερα…

Το γκράφιτι ως μια χαρτογράφηση της μητρόπολης Αθήνας σήμερα

Το γκράφιτι υπήρξε ένα δυνατό σχόλιο γι αυτό που είναι σήμερα η Αρχιτεκτονική σχολή της Αθήνας, ο δρόμος της Στουρνάρη και η πόλη. Ήταν η έκφραση μέσα από την κατάληψη ενός τοίχου της πόλης για τη συνθήκη που έχουμε ζήσει τα τελευταία χρόνια. Το κατεστημένο του Πολυτεχνείου επιτίθεται μέσα από την αρθρογραφία των καθηγητών, γιατί αισθάνεται την εισβολή σε ένα κόσμο που συντηρεί με την υποκρισία. Ως ίδρυμα δεν έκανε ποτέ τίποτα για να επικοινωνήσει το μέσα με το έξω, το πριν και το μετά και τέλος δεν έκανε τίποτα ,για να βγάλει την Αρχιτεκτονική από το κτίριο προς τη πόλη. Αδιαφορία για το τι συνέβαινε στη Στουρνάρη, αδιαφορία για τους πλειστηριασμούς των κατοικιών, για τον πόλεμο που έχει ξεσπάσει στη πόλη. Περισσότερα…

Το καλό θα ’ρθει από τη θάλασσα, στην ακτή Τσαμάκια στη Μυτιλήνη, σε συνεργασία με το Caravan Project

Το καλό θα ’ρθει από τη θάλασσα

Τοποθεσία: στην ακτή Τσαμάκια στη Μυτιλήνη
σε συνεργασία με το Caravan Project

Μυτιλήνη, Νοέμβριος. Στο νησί κυριαρχεί η αίσθηση ότι βρίσκεσαι ανάμεσα στην Ανατολή και στη Δύση. Στους δρόμους της πόλης, στην αρχιτεκτονική και τη μουσική της, κυριαρχούν αισθήσεις και ρυθμοί ανάμεσα. Ο τόπος είναι το σμίξιμο των δυο πολιτισμών, υπενθυμίζοντας συχνά τη γοητεία της Ανατολής.
Εδώ αρχίζει η Ευρώπη, και το σύνορό της βρίσκεται στη θάλασσα. Όταν φτάσει ένας μετανάστης, βρίσκεται πλέον στην Ευρώπη. Η Frontex έχει εγκαταστήσει κλιμάκιο. Αν και το σύνορο στη θάλασσα δεν είναι φράχτης, όπως στον Έβρο, είναι επικίνδυνο, συχνά απροσπέλαστο, ενώ με τις συνθήκες που γίνεται το ταξίδι οι ταξιδιώτες είναι παραδομένοι στην απεραντοσύνη της θάλασσας. Η δράση-συνάντηση «Το καλό θα ’ρθει από τη θάλασσα» προσκάλεσε μετανάστες και ντόπιους να βρεθούν μαζί για λίγες ώρες, σαν μια ευχή: μέσα από αυτή εκφράζεται η επιθυμία να αντιστραφεί η σημερινή κατάσταση στο Αιγαίο και άλλες θάλασσες της Μεσογείου, σε νησιά όπως η Μυτιλήνη και η Λαμπεντούζα. Το Αιγαίο βάφεται με αίμα, καθώς αποτελεί μια από τις σημαντικές εισόδους στην Ευρώπη-φρούριο. Σ’ αυτή την κατάσταση εξαίρεσης, τα σώματα στο Αιγαίο χάνουν τη σημασία τους, οι ανθρώπινες ζωές δεν μετρούν, είναι «γυμνές ζωές». Περισσότερα…

Αστικά κενά ως «χώροι εν δυνάμει», μια άλλη διαδρομή επιβίωσης στην Αθήνα της εκτάκτου ανάγκης.

Τα Προσφυγικά της Αλεξάνδρας, ένα αστικό κενό μετατρέπεται σε μια κατάληψη στέγης.

Της Ελένης Τζιρτζιλάκη

 

Το κείμενο έχει δημοσιευτεί στην αγγλική γλώσσα στην έκδοση Without a proper noun, Laura Lovatel- Federica Menin, Lupo Burtscher, Bolzano, November, 2014

Στην Αθήνα η κρίση μαζί με την κατάσταση εξαίρεσης[1] αυξάνει τη δημιουργία αστικών κενών, καθώς καθημερινά νέοι χώροι εγκαταλεiπονται. Κενά εγκαταλειμμένα οικόπεδα με ασαφές ιδιοκτησιακό καθεστώς, αναξιοποίητοι αρχαιολογικοί χώροι που δεν έχουν γίνει ακόμη ανασκαφές, εγκαταλειμμένα εργοστάσια, εγκαταλειμμένα κτίρια γραφείων, στοές που συχνά βρίσκονται στο κέντρο της πόλης, κενά καταστήματα, εγκαταλειμμένα δημόσια κτήρια όπως θέατρα, σχολές και άλλα. Συχνά αστικό κενό μπορεί να είναι μια περιοχή ολόκληρη, όπως αυτή που συνορεύει με την Ομόνοια, γύρω από την πλατεία Θεάτρου η μια γειτονιά όπως τα Προσφυγικά της λεωφόρου Αλεξάνδρας. Περισσότερα…

Ταξιδεύοντας- κατοικώντας στην πλατεία Αμερικής

Ταξιδεύοντας – κατοικώντας στην πλατεία Αμερικής

Tοποθεσία: Χώρος τέχνης Art Scape στην οδό Μοσχονησίων

Στο πλαίσιο της έκθεσης «Χωρογραφίες, σημεία φυγής», που παρουσιάστηκε από τις 18.9 έως τις 5.10 στο χώρο τέχνης Artscape στην οδό Μοσχονησίων, το Δίκτυο Νομαδικής Αρχιτεκτονικής πραγματοποίησε τη δράση –συνάντηση: “Ταξιδεύοντας- κατοικώντας στην πλατεία Αμερικής”. Στην προσέγγιση αυτή,η πόλη αντιμετωπίζεται μέσα από τις πολυμορφικές σχέσεις των ανθρώπων που την κατοικούν. Μας ενδιαφέρει η ιστορική, συναισθηματική και κοινωνική διάσταση του χώρου και οι πολλαπλοί τρόποι με τους οποίους το σώμα μας υπάρχει, κινείται, εκτίθεται, κατοικεί μέσα σε αυτόν. Περισσότερα…

Μια ζωντανή κατάληψη στέγης σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Αγώνες για το δικαίωμα στην κατοικία και στην πόλη της Αθήνας. Συμμετοχικός σχεδιασμός, κατασκευή παιδικής χαράς και φυτεύσεις. 28,29 Ιουνίου 2014, ανάμεσα στα κτίρια των Προσφυγικών.

Τα Προσφυγικά της Αλεξάνδρας.

Μια ζωντανή κατάληψη στέγης σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Αγώνες για το δικαίωμα στην κατοικία και στην πόλη της Αθήνας.

Συμμετοχικός σχεδιασμός, κατασκευή παιδικής χαράς και φυτεύσεις. 28,29 Ιουνίου 2014

Τοποθεσία: ανάμεσα στα κτίρια των Προσφυγικών.

Το “σπίτι” είναι ένα σύνολο σπιτιών, ένα σύνολο λειτουργιών κι ένα σύνολο συμβολικών γραφών, όχι μόνο πληροφορικών αλλά και προστατευτικών, ερμηνευτικών και εκστατικών… Σπίτι των επιθυμιών και των πόνων». Η περιγραφή αυτή του σπιτιού, από τον αρχιτέκτονα Αριστομένη Προβελέγγιο , ταιριάζει σε εκείνο που συμβαίνει σήμερα στα Προσφυγικά. Είναι μια κατάληψη στέγης, μια ζωντανή γειτονιά. Οι σημερινοί κάτοικοι είναι κυρίως καταληψίες (από το Αφγανιστάν, τη Συρία, την Αφρική, αλλά και την Ελλάδα), λιγοστοί ιδιοκτήτες που έχουν απομείνει και ενοικιαστές. Ανάμεσα στα κτίρια, παιδιά που παίζουν, γυναίκες που πηγαινοέρχονται, ρούχα απλωμένα, άνθρωποι στα μπαλκόνια, ακούγεται ραδιόφωνο στις διαφορετικές γλώσσες της Αθήνας. Παραφωνία είναι τα πολλά παρκαρισμένα αυτοκίνητα στον ελεύθερο χώρο. Περισσότερα…

Τα Προσφυγικά της Αλεξάνδρας, μια ζωντανή κατάληψη στέγης σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.

Δημοσιεύτηκε στα Ενθέματα της Αυγής 29 Ιουνίου 2014

«Το “σπίτι” είναι ένα σύνολο σπιτιών, ένα σύνολο λειτουργιών κι ένα σύνολο συμβολικών γραφών, όχι μόνο πληροφορικών αλλά και προστατευτικών, ερμηνευτικών και εκστατικών… Σπίτι των επιθυμιών και των πόνων». Η περιγραφή αυτή του σπιτιού, από τον αρχιτέκτονα Αριστομένη Προβελέγγιο (Ο οδοιπόρος προς την πηγή, 1990), ταιριάζει σε εκείνο που συμβαίνει σήμερα στα Προσφυγικά. Είναι μια κατάληψη στέγης, μια ζωντανή γειτονιά. Οι σημερινοί κάτοικοι είναι κυρίως καταληψίες (από το Αφγανιστάν, τη Συρία, την Αφρική, αλλά και την Ελλάδα), λιγοστοί ιδιοκτήτες που έχουν απομείνει και ενοικιαστές. Ανάμεσα στα κτίρια, παιδιά που παίζουν, γυναίκες που πηγαινοέρχονται, ρούχα απλωμένα, άνθρωποι στα μπαλκόνια, ακούγεται ραδιόφωνο στις διαφορετικές γλώσσες της Αθήνας. Παραφωνία είναι τα πολλά παρκαρισμένα αυτοκίνητα στον ελεύθερο χώρο. Περισσότερα…